Cách học từ vựng thời phổ thông.
Nhớ lại những năm tháng học tiếng Anh ở trường phổ thông, khi bắt đầu một bài (Unit) mới. Thầy thường ghi những từ vựng mới theo một bảng danh sách gồm các cột như sau:
Thứ tự | Từ mới | Phiên âm | Từ loại | Nghĩa tiếng Việt
Sau khi chúng tôi chép vào vở. Thầy sẽ đọc to từng từ một và giải thích nghĩa, rồi cho cả lớp đọc theo để ghi nhớ cách phát âm. Phải thừa nhận, vào thời điểm đó, cơ sở vật chất ở trường tôi học còn nhiều hạn chế. Nên thầy tôi cũng ít khi mang máy hát băng (Casset) lên lớp cho chúng tôi nghe tiếng Anh lắm. Và cách học từ vựng mới này đã theo tôi lên bậc đại học, như là một thói quen.
Tôi khuyên các bạn đừng học từ vựng mới theo cách này, chấm dứt nó ngay. Vì cách học này tôi xin ví von như câu chuyện Thầy bói xem voi, tức bạn chưa học hết nghĩa tròn vẹn (full-meaning) của một từ, đôi khi bạn ghi nhớ cách phát âm chưa chuẩn và rất khó sửa lại sau này. Thế thì cách học từ mới theo phương pháp full-meaning là như thế nào ?
Xem thêm:
🔰Gia Sư Tiếng Anh Tại TP Thủ Đức (Hồ Chí Minh)
Cách học từ vựng Nghĩa Tròn Vẹn (full-meaning):
Trường hợp 1: Học từ vựng chủ động qua video.
Đây là cách mà tôi khuyên các bạn thực hiện thường xuyên. Vào website youtube. Tìm kiếm một video với chủ đề bạn yêu thích, phù hợp với mình trong khung search.
Nghe và học từ mới ngay trong khi bạn xem những video này. Nghe đi nghe lại đoạn video chứa từ vựng mà bạn không hiểu. Nếu vẫn nghe không ra click icon Transcript để xem từ tiếng Anh đó. Thực hiện tiếp bước "Cách thức ghi chép từ vựng:" bên dưới.
Trường hợp 2: Bắt gặp từ vựng mới khi đọc tài liệu.
Trong trường hợp đọc tài liệu như báo, truyện, sách chuyên ngành bằng tiếng Anh. Bạn bắt gặp một từ vựng mới thì sao ? Tức nhiên bạn phải ghi nó ra sổ tay.
Cách thức ghi chép từ vựng:
Khi ghi từ vựng mới ra sổ tay, đừng ghi chỉ riêng từ đó. Hãy ghi toàn bộ một đoạn (paragraph), một câu (sentence), hay ít nhất là một cụm từ (phrase), trong đó có chứa từ vựng mới bạn cần học, đồng thời chú thích từ loại, phiên âm, nghĩa tiếng Việt ngay bên trên và bên dưới từ mới đó. Bằng cách ghi này này bạn sẽ học một từ vựng mới, với nhiều ích lợi mà tôi sẽ liệt kê sau đây:
- Biết cách sử dụng từ vựng trong ngữ cảnh cho phù hợp.
- Ghi nhớ cách phát âm chuẩn xác ngay từ đầu ( video youtube).
- Có nhiều từ, nghĩa xác định của nó khi được đặt trong 1 cụm từ, không có nghĩa xác định nếu đứng riêng lẽ.
- Lại có những từ vừa là danh từ (Noun), vừa là tính từ (Adjective) hoặc động từ (Adverb) tùy thuộc vào vị trí của nó trong câu.
- Cách phát âm 1 từ riêng lẽ đôi khi lại khác cách phát âm của chính nó khi đứng trong 1 câu, một cụm từ nào đó.
- Cách ghi chép từ mới này giúp bạn rất nhiều trong việc học ngữ pháp nữa đấy.
- Nhớ thường xuyên ôn lại những từ vựng đã học. Mỗi khi bạn xem lại thì toàn bộ hình ảnh, ngữ cảnh liên quan cũng sẽ tái hiện trong đầu bạn một cách dễ dàng.
Mẹo giúp bạn nghe phát âm 1 từ vựng tiếng Anh mới:
Giả dụ bạn không biết cách phát âm của từ "association", trong câu sau:
A company is an association or collection of individuals, whether natural persons, legal persons, or a mixture of both.
Truy cập website: translate.google.com
Bấm nút English trong ô bên trái, chép hay nhập đoạn văn trên vào. Sau đó click vào biểu tượng hình cái loa, phía dưới bên phải và nghe cách phát âm của từ "association" trong cả đoạn trên. Bạn có thể xóa những từ còn lại, chỉ nghe phát âm của riêng từ "association" này đề so sánh với trường hợp trên.
Bạn có thể xem phần gợi ý dịch sang tiếng Việt của google ở khung bên phải. Cách dịch của google không phải lúc nào cũng chính xác đâu nhé !
Chúc bạn thành công !
Gợi ý trình tự nghe Video tiếng Anh từ Youtube cho bạn
Nếu chỉ nói riêng những video dạy học tiếng Anh trên youtube, thì có rất nhiều. Và còn vô số video khác nữa, với vô số chủ đề khác nhau như du lịch, khoa học, phim ảnh, thể thao v.v...Câu hỏi đặt ra là, bạn nên nghe và học từ những video nào trước, video nào sau ? Cách nghe như thế nào ? Làm sao tìm những video tôi cần ?
Bước 1. Nghe những video dạy từ vựng tiếng Anh.
Mục đích là cũng cố thêm vốn từ vựng cho bạn. Sửa sai những từ bạn đã biết nhưng phát âm chưa đúng. Các video này dùng hình ảnh, hay thiết kế theo các bài hát đơn giản để bạn học từ vựng mới. Bạn nên nghe - rồi nói lặp lại theo nhiều lần, tiêu chí là "mưa lâu thấm đất". Có thể so sánh việc này giống như bạn nghe một bài hát yêu thích nào đó nhiều lần, rồi thuộc lúc nào không hay (khi nghe phát âm lại nhớ nghĩa ngay). Hãy thả lỏng cơ thể, đừng quá căng thẳng, bạn phải cảm thấy thoải mái khi nghe những video này. Hãy tưởng tượng bạn đang thưởng thức một bộ phim hấp dẫn, đừng cố gắng phải hiểu nó ngay từ đầu nhé !, rồi bạn sẽ hiểu sau vài lần xem đi xem lại nó. Một vài video ví dụ:
Chú ý: bạn có thể click vào tiêu đề ở đầu mỗi video để xem trực tiếp trên trang youtube, và xem những video tương tự ở cột phải.
1. Video học từ vựng về màu sắc:
2. Video học từ vựng về loài vật:
3. Những video về vật dụng trong gia đình:
Từ khóa tìm những video tương tự như trên, theo gợi ý của tôi là:
"topic-key-words + vocabulary for kid", bạn muốn học những từ vựng nói về loài vật, bạn tìm theo chuỗi từ khóa như sau "animals vocabulary for kid", hay về chủ đề màu sắc thì dùng "color vocabulary for kid"
Chú ý: Nghệ thuật phân phối thời gian và chống lại sự nhàm chán khi nghe tiếng Anh (Cuối bài viết này).
Bước 2. Nghe những video với nội dung đơn giản trước.
Những video này, bạn hầu như có thể đoán nội dung và ý nghĩa một cách dễ dàng. Nói cách khác bạn có thể xem và đoán ý, nghe được trong video càng tốt. Xin chúc mừng bạn, sau một thời gian nghe những video cũng cố từ ở bước một, đây là lúc bạn thử thách mình ở những video với độ khó, đổi lại sẽ có nhiều thú vị hơn, bạn sẽ không còn nhàm chán nữa. Đặc điểm những video trong giai đoạn này sẽ giúp bạn học những câu tiếng Anh đơn giản, thường sử dụng, cảm nhận được ngữ điệu, nhấn âm, đôi khi giúp bạn hiểu thêm nhiều kiến thức thú vị nữa. Một số video gợi ý của tôi trong giai đoạn này là:
1. Học từ những câu chuyện ngắn:
2. Học tiếng anh cơ bản qua 7 ngày:
3. Học từ những lời khuyên hay những tình huống thực tế:
4. Kênh yêu thích Speak English With Misterduncan:
Nghệ thuật dạy tiếng Anh là đây, thưởng thức 20 video đầu tiên của Misterduncan, sẽ giúp bạn trãi nghiệm vô cùng thú vị về học tiếng Anh. Việc này giúp bạn tiến bộ vượt bậc đấy. This is my best english teacher on internet, he is really great ! He changed my mind about english studying. I hope you enjoy his serial videos like me before.
5. Học tiếng Anh từ JamesESL:
Chú ý: Nghệ thuật phân phối thời gian và chống lại sự nhàm chán khi nghe tiếng Anh (Cuối bài viết này).
Bước 3. Nghe những video với chủ đề bạn thích:
Xin chúc mừng các bạn nhé! Bạn đã hoàn tất hơn 50% chặn đường cho mục tiêu "Học tiếng Anh giao tiếp". Đã đến lúc bạn có thể thực hiện những điều yêu thích của mình rồi, "tự do muôn năm". Có thể nghe và hiểu những chương trình mình thích bằng tiếng Anh thì thật sướng phải không nào ? Hãy thưởng thức những video dạy chơi bóng truyền, dạy khiêu vũ, video về du lịch, ẩm thực, hoạt hình .v.v... Nói chung là bất cứ chủ đề (topic) nào, miễn là bạn cảm thấy "yêu". Riêng tôi thích xem kênh Discovery, How it make, Travel channel ... Xem những video bạn thích sẽ giúp bạn đỡ nhàm chán, và dễ tập trung chú ý hơn rất nhiều. Tuy nhiên, bạn không cần phải hiểu hết 100% nội dung video đâu nhé. Gợi ý một số video cho bạn:
1. Học nhảy điệu cha cha cha (my favor also!):
2. Học kỹ năng thuyết trình ( soft skill ):
3. Thưởng thức chương trình phỏng vấn người nổi tiếng của Ellen:
Bước 4. Nghe nâng cao:
Có một ranh giới không lớn lắm giữa bước 3 và bước 4 này. Các bạn nên thường xuyên thực hiện chúng song song, tôi cảm thấy thực sự có sự bổ sung lẫn nhau giữa chúng. Nếu có thể nghe hiểu 80% những video này, tôi đảm bảo rằng bạn cũng có thể nói tiếng Anh khá tốt. Và kỹ năng nghe của bạn rất ok rồi, bạn sẽ cảm thấy nhiều tự tin hơn khi giao tiếp. Nếu có dịp hãy tham gia kỳ thi test anh văn của đại học RMIT (lúc Duy thi tốn 350k phí). Gợi ý 1 số video cho bạn:
1. TED talks: (cung cấp nhiều kiến thức bổ ích):
Chương trình được tài trợ bởi google, nhiều nhà khoa học, diễn giả nổi tiếng thế giới. I love it ! And you ?
2. America's got talent:
3. Monolog show:
Nghệ thuật phân phối thời gian và chống lại sự nhàm chán khi nghe tiếng Anh:
4 bước đưa ra bên trên là 1 gợi ý cho các bạn, khi các bạn không biết phải bắt đầu học nghe tiếng Anh từ đâu, bởi youtube là một kho video khổng lồ. Đồng thời cũng là gợi ý giúp các bạn kiểm tra khả năng nghe - hiểu của bản thân, với một lộ trình cụ thể, tránh mất thời gian. Tuy nhiên các bạn hãy hiểu 1 cách mềm dẽo hơn như sau:
- Hãy chia thời gian học nghe mà bạn quyết định sẽ thực hiện trong 1 ngày làm 2 phần, theo tỷ lệ 5:5, hay 7:3 gì đấy. Chẳng hạn bạn có 1 giờ học nghe mỗi ngày, hãy chia làm hai phần là 30 phút đầu và 30 phút cuối. Để làm gì ?
- 30 phút đầu hãy tập trung nghe những chuỗi video phù hợp với bạn nhất (chẳng hạn bạn cần nghe để cũng cố từ vựng ở bước 1). Những phút đầu tiên này là lúc bạn có sự tập trung tốt nhất, vì thế nghe và tiếp thu hiệu quả nhất, có thể xem đây là giai đoạn học nghe chủ động của bạn.
- 30 phút sau để làm gì ? 30 phút sau là giai đoạn bạn nghe bất kỳ những video nào bạn thích, miễn là nghe bằng tiếng Anh, những video này có thể là các video gợi ý trong bước 2,3,4 ... hay bất kỳ chủ đề nào mà bạn thích, bạn cần được thoải mái, vui vẻ. Nghe không cần hiểu hết, chỉ để cảm nhận âm điệu, giọng nói, ngôn ngữ hình thể là Ok. Điều thú vị là bạn sẽ hiểu những video này sau một thời gian nghe lại chúng. Wow! Tôi gọi cách nghe này là nghe thụ động, và tức nhiên bạn sẽ bớt nhàm chán khi phải tập trung nhiều năng lượng trong 30 phút đầu tiên.